İyi bir web tasarımı nasıl olmalıdır? Web tasarımı yaparken dikkat edilmesi gerekenler...
Web Tasarım Ankara ekibi olarak iyi bir web sayfası tasarımının kriterlerini sizin için kaleme aldık. Araştırmalarımız sırasında Ankara'da web tasarımı konusunda yetenekli ve tercübeli kişilerin fikirlerinden de faydalanarak bir "iyi bir web tasarımı nasıl olmalıdır?" sorusuna cevaben bir takım kriterler belirledik.
İlk olarak Amerikan Savunma Bakanlığı, devlet kurumları ve araştırma enstitüleri arasındaki haberleşmeyi sağlamak amacıyla kurulan internetin yararları görülünce İnternet'e bağlı ağ sayısında hızlı bir artış görülmüştür. Zaman içinde bu artışa paralel olarak internet ortamındaki bilgilerinde artışı gözlemlenmiştir.Aynı şekilde web sayfalarının da artışı sonucu benzer içeriğe sahip ancak farklı tasarımlarla hazırlanan web siteleri aracılığıyla bu bilgilere erişim sağlanmaktadır. Web sitelerinde yer alan bilginin kullanıcı ihtiyaçları ve özelliklerine göre tasarlanıp sunulması var olan bilginin etkin kullanımı açısından önemlidir.
Bu çalışmamızda ise bizler kısaca internetin tanımıyla başlayıp internet ortamındaki bilgi erişim platformları olan web sitelerinin içerik ve biçim açısından nasıl olması gerektiği konusunda teorik bilginin ardından bir tanesi yurt içi bir tanesi de yurt dışı olmak üzere üniversite ve halk kütüphaneleri web sitelerinin değerlendirmesine yer verdik.
Son 30 yılda tanıştığımız internet, hayatımıza girdiğinden beri olmazsa olmaz bir gereksinimimiz haline gelmiştir. Sosyal medya sayesinde ise farklı amaçlara sahip birçok topluluk ile iletişimimizi sağlayan en önemli kitle iletişim aracı olmuştur. İnternet hızla gelişmektedir ve artık herkesin özgürce fikrini paylaştığı yer haline gelmiştir. "Kitlelerin ifade özgürlüğü yoluyla demokratikleşmeyi doğru algılamasına yardımcı olan internet, farklılıkları barındıran, sınırları olmayan bir yeni vatan, bir ortak vatandır"(Gülle,2010,s.202-205).
İnternetin ortaya çıkmasının bilgi hizmetlerine(kütüphanelere) çok sayıda katkıları olmuştur. Bunlar;
- Kütüphane katalogları ve Kataloglama-Sınıflama
- Okuyucu hizmetleri
- Elektronik kitaplar ve elektronik dergiler
- Kitap/Fotokopi Sağlama
- CD-ROM Tarama
- İletişim gibi hizmetlerdir.
Son yıllarda bilginin internet ortamından aranmasının artmasıyla birlikte internet ortamındaki bilginin düzenlenmesi önem kazanmıştır. Her türlü elektronik belgenin talebinin artması, işlerin internet ortamında yürümesi vb. nedenler dolayısıyla web sayfalarının da önemi bu noktada ortaya çıkmaktadır. Bilginin yoğun olarak bulunduğu ortamlardan biri de internet ve internetin en önemli parçası web siteleridir ve tabiki kullanıcıların web adreslerine ulaşacakları bir arayüz.
Web sitelerinin oluşturulmasındaki amaç hedeflenen guruba içeriğin en etkin ve verimli şekilde iletilmesidir. Kullanıcının en kısa sürede bilgiye ulaşması için bir arayüz tasarlamak gerekir. Kullanıcılar karmaşık zor anlaşılır bir web sayfasından çabuk ayrılırlar. Karmaşık dikkat dağıtıcı ve anlaşılması zor sözcükler kullanıcıların başka web sitelerine kaymalarına sebep olur. "Gelişen teknolojiler, kullanıcıların internet'in en önemli parçası olan web sitelerinden beklentilerini ve davranış özelliklerini de değiştirmektedir"(Uçak ve Çakmak,2009.s.278-298). Araştırmalar; kullanıcıların web sitelerini beş saniyeden daha az bir sürede ziyaret ettiklerini ve web sitesinden mümkün olduğunca kısa sürede ayrılma eğiliminde olduklarını göstermektedir (Townes, 2007). Bazı büyük tasarımlarda kulanıcı özellikleri analiz edilip kullanıcı beklentileri ölçülmüştür. kullanıcıların web sitesi üzerindeki hareketlerini ölçen testler yapılmıştır. Bu testlerin uygulandığı web sayfaları ise daha çok tercih edilmiştir.
Kurumun vermek istediği hizmet ve amaçları doğrultusunda web sayfası tasarımının, kullanıcıyı çeken, cazip ve etkili bir şekilde tasarlanması gerekir. Bunlar içinde kullanılabilirlik ölçütlerini uygularız. Kullanılabilirlik; insanların çevre ile olan etkileşimlerini, özelliklerini, sınırlılıklarını inceleyen ve elde edilen verilere göre makine veya sistem tasarımına yönelik bir mühendislik alanı olan işbilim (ergonomi) alanında üretilmiş bir kavramdır (Alexander, 2003; İşbilim, 2008). Kısaca kullanılabilirlik bir kalite ölçümüdür.
Etkin ve etkili bir web sayfasının olması için kullanılabilir ölçütler doğrultusunda bir sayfa tasarlanmalıdır. Kullanıcı memnuniyeti de bir başka ölçüttür. Etkililik kullanıcının bilgi gereksinimini web sitesi tasarımının karşılayıp karşılamadığı anlamına gelir. Etkinlik ise kullanıcının bu bilgiye ne kadar sürede ulaştığı yani bireysel bir çabadan söz ediyoruz. Bir başka önemli ölçüt ise öğrenilebilirlik.
Bir web sayfası tasarımını iki şekilde inceleriz;
- Web Tasarımının İçeriği
- Web Tasarımının Biçimi
Bir web tasarımını içerik açısından incelerken aşağıdaki kriterler değerlendirilir.
- Amaç
- Hitap Ettiği Kullanıcılar
- Kapsam
- Etkililik
- Link Tasarımı
- Öğrenilebilirlik
Bir web tasarımını biçim açısından incelerken aşağıdaki kriterler değerlendirilir.
- Web Tasarımı ve Düzen
- Yazım Üslubu ve Kalitesi
- Caziplik
Web Tasarım Ankara olarak daha sonra yayınlanacak yazılarımızda bu kriterleri tek tek detaylıca açıklayacağız.
Mustafa SÖNMEZ
Web Tasarım Ankara
Web Geliştirici
Web Tasarımında BiçimWeb tasarımında biçim çalışması yaparken nelere dikkat etmeliyiz?
Web Tasarımında İçerikWeb tasarımı içerik çalışması yapılırken dikkat edilmesi gerekenler...
